અમેરિકાના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે ફરી એકવાર પોતાના કડક વેપાર વલણથી દુનિયાને હચમચાવી દીધી છે. બુધવારે ટ્રમ્પે ભારત પર 25% ટેરિફની જાહેરાત કરી હતી, જે 1 ઓગસ્ટ, 2025 થી અમલમાં આવશે. આ નિર્ણય ભારત અને અમેરિકા વચ્ચે વેપાર અને રાજદ્વારી સંબંધોમાં તણાવ પેદા કરી શકે છે, પરંતુ પ્રશ્ન એ છે કે શું આ ટેરિફ ભારતના સામાન્ય માણસના ખિસ્સા પર અસર કરશે? કઈ વસ્તુઓ મોંઘી થશે અને કઈ સસ્તી થશે? ચાલો વિગતવાર જાણીએ.
ટ્રમ્પે ‘X’ પર પોસ્ટ કરીને કહ્યું કે ભારત અમારો મિત્ર છે, પરંતુ રશિયા પાસેથી તેમના ઊંચા ટેરિફ અને લશ્કરી સાધનો અને ઉર્જાની ખરીદી તેમની નીતિઓ માટે ચિંતાનું કારણ છે, ખાસ કરીને જ્યારે વિશ્વ યુક્રેનમાં રશિયાની હિંસા રોકવા માંગે છે. આ આધારે, તેમણે ભારત પર 25% ટેરિફ અને વધારાના દંડની જાહેરાત કરી. આ પગલાથી ભારતથી અમેરિકામાં આયાત થતી વસ્તુઓ મોંઘી થશે, પરંતુ ભારતમાં તેની અસર કેટલી ઊંડાઈથી થાય છે તે સમજવાની જરૂર છે.
ભારતમાં શું મોંઘુ થશે?
હાલમાં, આ ટેરિફ ભારતમાંથી અમેરિકામાં નિકાસ થતી વસ્તુઓ પર લાદવામાં આવે છે, તેથી કોઈપણ વસ્તુ ભારતીય ગ્રાહકો માટે સીધી મોંઘી નહીં થાય. જોકે, જો ભારત બદલો લેશે અને અમેરિકાના માલ પર ટેરિફ લાદશે, તો કેટલીક વસ્તુઓના ભાવ વધી શકે છે. મુખ્ય અસરગ્રસ્ત ક્ષેત્રોમાં શામેલ છે
* ક્રૂડ ઓઇલ અને LPG:
ભારત 2024 માં અમેરિકાથી $12.9 બિલિયનના ખનિજ ઇંધણની આયાત કરશે. જો ભારત 25% ટેરિફ લાદે છે, તો પેટ્રોલ, ડીઝલ અને ગેસ સિલિન્ડરના ભાવ પ્રતિ લિટર 5-7 રૂપિયા વધી શકે છે.
* મશીનરી અને ઇલેક્ટ્રોનિક્સ:
અમેરિકાથી આયાત થતી મશીનરી ($3.75 બિલિયન) અને ઇલેક્ટ્રોનિક સામાન મોંઘા થઈ શકે છે, જેનાથી ઉદ્યોગો અને ઘરગથ્થુ ઉપકરણોનો ખર્ચ વધી શકે છે.
* રાસાયણિક ઉત્પાદનો:
$2.5 બિલિયનના રાસાયણિક આયાત પરના ટેરિફ જંતુનાશકો અને ઔદ્યોગિક રસાયણોના ભાવને અસર કરી શકે છે.જોકે ભારતે હજુ સુધી બદલો લીધો નથી, પરંતુ ઓગસ્ટમાં વેપાર વાટાઘાટો શરૂ થવાની સંભાવના છે. જો આવું થાય, તો આ ચીજવસ્તુઓના ભાવમાં ઉછાળો જોવા મળી શકે છે, જે ફુગાવાને અસર કરશે.
ભારતમાં શું સસ્તું થશે?
આ ટેરિફ કોઈપણ માલ સીધો સસ્તો નહીં કરે, કારણ કે તે અમેરિકન બજારમાં ભારતીય નિકાસને અસર કરે છે. પરંતુ કેટલીક પરોક્ષ શક્યતાઓ છે
સ્થાનિક ઉત્પાદનોમાં વધારો:
જો ભારતીય નિકાસકારો અમેરિકન બજારમાં નબળા પડે છે, તો તેઓ ભારતમાં તેમનો માલ વેચી શકે છે. આનાથી એન્જિનિયરિંગ માલ, દવાઓ અથવા કપડાં જેવા ઉત્પાદનોનો સ્થાનિક પુરવઠો વધી શકે છે, જેનાથી કિંમતોમાં થોડો ઘટાડો થઈ શકે છે.
વૈકલ્પિક સ્ત્રોતો:
ભારત અમેરિકન આયાત ઘટાડીને અન્ય દેશો (જેમ કે યુએઈ અથવા રશિયા) માંથી સસ્તું ઇંધણ અથવા મશીનરી આયાત કરવાનો પ્રયાસ કરી શકે છે, જે લાંબા ગાળે કિંમતોને સ્થિર કરી શકે છે.
ભારતીય નિકાસકારો પર અસર
2024 માં ભારતની અમેરિકામાં નિકાસ $82.9 બિલિયન હોવાનો અંદાજ છે, જેમાં એન્જિનિયરિંગ માલ ($12.33 બિલિયન), દવાઓ ($6.34 બિલિયન) અને કપડાં ($3.32 બિલિયન)નો સમાવેશ થાય છે. 25% ટેરિફ યુએસમાં આ માલને વધુ મોંઘા બનાવશે, જેના કારણે ભારતીય નિકાસકારોને તેમના ભાવ ઘટાડવા પડશે અથવા બજાર ગુમાવવા પડશે. આનાથી રૂપિયા પર દબાણ આવશે, જે પહેલાથી જ પ્રતિ ડોલર 87 ની નજીક છે અને વિદેશી રોકાણ ઘટશે.
સરકાર અને નિષ્ણાતોનો અભિપ્રાય
વાણિજ્ય મંત્રાલયે હજુ સુધી સત્તાવાર પ્રતિભાવ આપ્યો નથી, પરંતુ સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ભારત ઓગસ્ટમાં યુએસ પ્રતિનિધિમંડળ સાથે વાતચીત કરશે. નિષ્ણાતો માને છે કે જો ભારત બદલો લેશે તો અમેરિકન માલના ભાવ વધશે, પરંતુ આ પગલાથી બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધો વધુ તણાવપૂર્ણ બની શકે છે. બીજી બાજુ, નિકાસકારોએ નવા બજારો (જેમ કે યુરોપ અથવા આફ્રિકા) શોધવી પડશે.
